.widget.ContactForm { display: none; }

Σελίδες

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2024

Γλυκορρίζι Τρυφιλίας: Οι Προϊστορικοί τύμβοι


Στην λοφώδη περιοχή, Β της κοιλάδας του Κυπαρισσήεντα ποταμού (σημ. Αρκαδικού), εντοπίζεται σημαντικός Προϊστορικός οικισμός στον μεγάλο οβάλ λόφο του Αγίου Ηλία.[1] Ο λόφος του Αγίου Ηλία απέχει 1,4 χλμ. από το Γλυκορρίζι που βρίσκεται στα ΒΑ, ενώ μια χαράδρα χωρίζει τα δύο σημεία. Ο μικρός οικισμός του Κακκαβά βρίσκεται 1.4 χλμ. στα Δ.
Νότια του Προϊστορικού οικισμού υπάρχει λοφοσειρά με κατεύθυνση Β- Ν στην κορυφογραμμή της οποίας εντοπίζονται δύο Προϊστορικοί τύμβοι. Ο Τύμβος Α απέχει 600μ. περίπου από τον οικισμό, ενώ 200μ. Ν του Τύμβου Α εντοπίζεται ο Τύμβος Β. Πρέπει να θεωρείτε σχεδόν βέβαιο ότι οι Τύμβοι αυτοί σχετίζονται με τον Προϊστορικό οικισμό του Αγίου Ηλία.


Τύμβος Α
Ο Τύμβος Α εντοπίστηκε το 1991[2]:
"Σε απόσταση 2 χλμ. ανατολικά της διασταύρωσης Καλού Νερού και 1,5 χλμ. περίπου βόρεια της επαρχιακής οδού Πύργου- Καλαμάτας, προς ΝΔ. της κοινότητας Γλυκοριζίου Τριφυλίας, έγινε αυτοψία κατά τη διάρκεια περιοδείας σε θέση όπου εντοπίζεται χαμηλό τυμβοειδές έξαρμα που κατά πάσα πιθανότητα καλύπτει θολωτό μυκηναϊκό τάφο. Η τοποθεσία με τη χαρακτηριστική ονομασία Πυργάκι, έχει όντως εξαίρετη θέα: προς Δ. απλώνεται το Ιόνιο Πέλαγος, προς ΒΑ.εκτείνεται η ενδοχώρα της Τριφυλίας και προς Ν. το βόρειο άκρο της προϊστορικής ακρόπολης της Περιστεριάς.
Ο τύμβος είναι ιδιαίτερα εμφανής καθώς υψώνεται 2- 2,50μ. περίπου από την επιφάνεια του εδάφους, σε μια κατά τα άλλα ισόπεδη και ιδιαιτέρως απλόχωρη έκταση. Η ανατολική πλευρά του έχει ελάχιστα αποκοπεί, προφανώς από τη διάνοιξη σε παλιότερη εποχή του αγροτικού δρόμου που οδηγεί από τη μεριά αυτή στο Γλυκορίζι (Πίν.68β). Στην κορυφή του εξάρματος και ελαφρώς παράκεντρα υπάρχει ογκώδης πέτρα από αμυγδαλίτη λίθο μήκ. 2μ. περίπου και πλ. 0,80μ. περίπου.
Η προς Α. κλίση της πέτρας φαίνεται πως προκλήθηκε από μετατόπισή της κατά τη διάρκεια αγροτικών εργασιών που γίνονταν πλησίον του εξάρματος από χειριστή εκσκαφέα, προ 20ετίας περίπου. Αυτή την πληροφορία μετέφερε ο πρώην αρχαιοφύλακας Περιστεριάς Γ. Κωστόπουλος με τον οποίο έγινε η επίσκεψη στη θέση αυτή. Κάτω από τη μετατοπισμένη πέτρα υπάρχει κενό 1μ. περίπου, όπως διαπιστώθηκε από πρόχειρη μέτρηση.
Η ύπαρξη ΥΕ κεραμικής στην επιφάνεια και ορισμένες πέτρες ιδίου πετρώματος σε περιφερικά σημεία του εξάρματος πείθουν πως πρόκειται πιθανώς για έναν τύμβο της μυκηναϊκής περιόδου.
Νοτιοδυτικά του τύμβου, σε απόσταση 20-30 μ. υπάρχει μισογκρεμισμένη πέτρινη αγροικία, στην τοιχοδομία της οποίας διακρίνονται και ορισμένοι κατεργασμένοι λίθοι- σε απόσταση 80- 100μ. περίπου βόρεια-βορειοδυτικά του τύμβου, υπάρχει λιθοσωρός με πολλές κεραμίδες και χονδροειδή όστρακα, ενδεχομένως προερχόμενα από κάποιο μεμονωμένο τάφο. Επίσης, σε απόσταση 120μ. βορειοανατολικά, παρατηρήθηκε αφθονία λίθων σε άσκαφο ορθογώνιο και επιμήκη χώρο διαστάσεων 2x 3μ., περικλειόμενο από αβαθές αυλάκι.
Ο εντοπισμός της θέσης αυτής αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς διαπιστώνεται ότι η τοποθεσία δεν ταυτίζεται με καμία από εκείνες που σημειώθηκαν κατά την προ 30ετίας επιφανειακή έρευνα των W.Mc Donald και R. Hope Simpson[3]."


Τύμβος Β
Ο Τύμβος Β του Γλυκορριζίου βρίσκεται 200μ. Ν από τον Τύμβο Α στην ίδια κορυφογραμμή. Πρόκειται για ένα μεγάλο τυμβοειδές έξαρμα με σωζόμενη διάμετρο περίπου 20μ. και ύψους περίπου 3μ. Ο μεγάλος αυτός Τύμβος είναι εμφανής από απόσταση ενώ διακρίνεται και από τον κεντρικό δρόμο Αλλαγή- Καλό Νερό που περνάει χαμηλότερα στα Ν. Στα Δ περνάει ο αγροτικός δρόμος ο οποίος έχει καταστρέψει ένα τμήμα του Τύμβου ενώ από τις άλλες πλευρές εργασίες ισοπέδωσης στο γειτονικό χωράφι φαίνεται να έχουν αποκόψει τμήματα περιμετρικά του τύμβου.
Στην κορυφή του τύμβου υπάρχει μια οπή, όπου διακρίνονται αρκετές πέτρες μαζί με τα χώματα, αλλά είναι πολύ δύσκολο να διαπιστώσει κανείς αν πρόκειται για τα υπολείμματα Θολωτού τάφου ή κάποιου άλλου είδους ταφικών κατασκευών.
Περιμετρικά του Τύμβου υπάρχουν αρκετά κεραμικά αποτμήματα που με σιγουριά θα πρέπει να χρονολογηθούν στους προϊστορικούς χρόνους.
Από τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε με σιγουριά ότι στο σημείο αυτό υπάρχει Προϊστορικός Τύμβος ο οποίος απ΄ότι γνωρίζουμε ήταν μέχρι σήμερα άγνωστος.

"Αριστομένης ο Μεσσήνιος"

[1] "Αριστομένης ο Μεσσήνιος": Γλυκορρίζι Τριφυλίας: Ο Προϊστορικός οικισμός Αγίου Ηλία (online)
[2] Γεωργία Χατζή- Σπηλιοπούλου: Α.Δ.46 (1991) σελ. 135
[3] Βλ. σχετικά AJA 68(1964), σ. 235 και AJA 73 (1969), σ.139, θέση 23Ε.