Τα δάπεδα στα παλάτια της ελληνικής Εποχής του Χαλκού έγιναν από γύψο που συχνά τέμνονται και είναι ζωγραφισμένα με πλέγματα που περιέχουν φωτεινά χρωματιστά μοτίβα ή / και θαλάσσιες μορφές ζώων.
Στην έρευνα του Πανεπιστημίου του Cincinnati σε ένα τέτοιο όροφο στην αίθουσα του Θρόνου στο παλάτι του Νέστορα, ένα από τα καλύτερα διατηρημένα παλάτια του Μυκηναϊκού πολιτισμού, η φοιτήτρια διδακτορικού Emily Catherine Egan έχει βρει αποδείξεις ότι τα ζωγραφισμένα σχέδια του δαπέδου, που χρονολογούνται μεταξύ -1300/ -1200 , είχαν ως στόχο να αναπαράγουν ένα φυσικό σχέδιο σαν να είναι από πανί και πέτρα και αυτά τα σχέδια εξυπηρετούν όχι μόνο για να εντυπωσιάσει, αλλά και να κατευθύνει τον αρχαίο θεατή να του υποβάλει κινήσεις και διαδικασίες .
 |
| Η Emily Catherine Egan στην Πύλο στην Αίθουσα του Θρόνου, όπως υπάρχει σήμερα. |
Στην Πύλο, ωστόσο, το εύρος των αντιπροσωπευόμενων μοτίβων υποδηλώνει ότι το δάπεδο στη μεγάλη αίθουσα του παλατιού σχεδιάστηκε σκόπιμα για να παρουσιάζει στον θεατή τα δύο από αυτά τα υλικά ταυτόχρονα, δημιουργώντας ένα νέο, έξυπνο τρόπο για να εντυπωσιάσει τους επισκέπτες, ενώ ταυτόχρονα τους υποβάλει για το πού να κοιτάζουν και πώς να κινηθούν μέσα στο χώρο…!!!
” Στο πλαίσιο των εργασιών της με το UC’s Hora Apotheke Reorganization Project (HARP)
η Egan διεξήγαγε έρευνα σχετικά με το ζωγραφισμένο δάπεδο στο παλάτι του Νέστορα τα έτη 2012-13. Έχει εξεταστεί από πρώτο χέρι τα τμήματα του δαπέδου, καθώς και πως αυτή δημοσιεύεται σε αρχαιολογικές δημοσιεύσεις αλλά και σε αδημοσίευτα έγγραφα ανασκαφής και σχέδια. Κατά τη διάρκεια της έρευνάς της, η κ. Egan σημειώνει ότι ορισμένα από τα περίπλοκα μοτίβα του δαπέδου στην Αίθουσα του Θρόνου θυμίζουν στοιχεία όπως στίγματα και σχέδια ή και ζωγραφισμένη λιθοδομή, ενώ άλλα στοιχεία επαναλαμβάνονται ,όπως μοτίβα σε απεικονίσεις μορφής κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων στην ζωγραφική επί των τοίχων με σχέδια και από την Κρήτη και την Ελληνική ηπειρωτική χώρα.
Ισχυρίστηκε ότι ο υβριδικός συνδυασμός αυτών των υλικών στο πάτωμα στην Αίθουσα του Θρόνου (επίσης εμφανής και σε άλλα έργα ζωγραφικής στο παλάτι), σχεδιάστηκε ειδικά για να “αντικαταστήσει την πραγματικότητα.
Είναι μία εργασία που απεικονίζει κάτι που δεν θα μπορούσε να υπάρχει στον πραγματικό κόσμο, ένα δάπεδο κατασκευασμένο από δύο μορφές απόδοσης και τάπητας αλλά και πέτρα. , όπως δείχνει αυτή η ζωγραφική έχει σκοπό να κοινοποιήσει την τεράστια, και, ενδεχομένως, υπερφυσική δύναμη του μονάρχη, ο οποίος φαινομενικά είχε τη δυνατότητα να χειραγωγήσει και να μετατρέψει το φυσικό περιβάλλον του…!Η κ. Egan ισχυρίστηκε επίσης ότι η υβριδική ποιότητα του δαπέδου επρόκειτο να επιστήσει την προσοχή, σε ένα από τα άλλα αξιοσημείωτα χαρακτηριστικά του, μία δραματική διαγώνιο στο σχεδιασμό του δικτύου, εμφανής κατά την παραμονή του θεατή ευρισκόμενου στην πόρτα του δωματίου.
Προηγούμενες μελέτες είχαν θεσει ευθέως ότι αυτή η εισαγωγή ενός ισχυρού διαγώνια τοποθετημένου σχεδιασμού διαφορετικά τοποθετημένο στο κανονικό σχέδιο πλέγματος του δαπέδου ήταν ένα μη διορθωμένο λάθος.
Ωστόσο, από πρώτο χέρι η εξέταση από την κ. Egan των τμημάτων του δαπέδου βρέθηκαν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι τα μικρά λάθη σε μεμονωμένα ζωγραφισμένα πλακάκια είχαν διορθωθεί από τους αρχαίους καλλιτέχνες . Έτσι, αυτή αιτιολογεί ότι , «Από τη στιγμή που διορθώνονται αυτά τα μικρά λάθη, φαίνεται εξαιρετικά απίθανο ότι οι ίδιοι οι καλλιτέχνες θα έχουν αφήσει ένα σημαντικό λάθος, όπως και την ευθυγράμμισή σε ένα μεγάλο τμήμα του δαπέδου του δωματίου, χωρίς διόρθωση. Αντ ‘αυτού, πιστεύω ότι η διαγώνιος ήταν εσκεμμένη – ένας τρόπος για να τοποθετήσει εσκεμμένα τα δύο μάτια του επισκέπτη αλλά και τα βήματά του ή προς το θρόνο ή τον παρασύρει να τοποθετείται κατά μήκος του τοίχου στην δεξιά πλευρά του δωματίου. Ήταν ζωγραφική με ένα σκοπό. ” Επιπλέον, η μελέτη της κ. Egan στο Παλάτι του Νέστορα αποκάλυψε τα πρώτα στοιχεία για τη χρήση μιας τεχνικής που ονομάζεται «σύνταξη πλέγματος» στην προσπάθεια ενός καλλιτέχνη να ζωγραφίσει ένα πάτωμα.
Μέχρι τώρα, τέτοιο είδος απόδοσης των καλλιτεχνών έχουν πιστοποιηθεί σε τοιχογραφίες μόνο στην Εποχή του Χαλκού, σχεδόν όλοι τους από την Κρήτη. (Η «σύνταξη πλέγματος»
ενός καλλιτέχνη είναι ακριβώς αυτό, ένα αχνό πλέγμα που καθορίζετε σε μια επιφάνεια που πρόκειται να βαφεί, τοποθετείται έτσι ώστε η υποδιαίρεση της επιφάνειας και των ενισχύσεων της με ακρίβεια να κατάρριψη την απόσταση , ένα πολύπλοκο, επαναλαμβανόμενο μοτίβο ή το ίδιο το σχέδιο.)
Σύμφωνα με την Egan, “Ένα θραύσμα τοιχογραφίας από την Πύλο παρουσιάζει στοιχεία για τη χρήση αυτού του τύπου απόδοσης ενός καλλιτέχνη, και εννέα τετράγωνα του δαπέδου της Αίθουσας του Θρόνου διαθέτουν την ίδια τεχνική. Όπως και στους τοίχους, τα πλέγματα δαπέδου χρησιμοποιήθηκαν για να δημιουργήσουν μια σειρά από εξελιγμένους και ισορροπημένους σχεδιασμούς - μόνο αυτή τη φορά σε μια οριζόντια και όχι κάθετη μορφή στον καμβά. Το εύρημα αυτό είναι ιδιαίτερα συναρπαστικό, επειδή λύνει ένα μακροχρόνιο αίνιγμα. Κατά την πρώτη ανασκαφή, αυτά τα «μίνι δίκτυα» ταυτοποιήθηκαν ως λειτουργικά στοιχεία του δωματίου -και ως σήμανση στους έξω χώρους για τους επισήμους που να σταθεί ο κάθε ένας σε ορισμένες περιπτώσεις σε τελετουργικά ή συγκεντρώσεις σε υποθέσεις του κράτους. Μία εκ νέου μελέτη των δικτύων, ωστόσο, δείχνει τώρα ότι ήταν τα εργαλεία των καλλιτεχνών που επίτηδες το έκαναν , κάτι που μας παρέχει σημαντικές νέες πληροφορίες σχετικά με το πώς το ζωγραφισμένο δάπεδο σχεδιάστηκε και κατασκευάστηκε.
Αριστερά: Ακουαρέλα – το ζωγραφισμένο δάπεδο στην Αίθουσα του Θρόνου του παλατιού του Νέστορα από Piet de Jong
Η έρευνα της Egan υποστηρίχθηκε από την Louise Taft Semple Ταμεία του Τμήματος Κλασικών Σπουδών, για την υποστήριξη των ανασκαφών της Πύλου, και το Ινστιτούτο Αιγαιακής Προϊστορίας, στο πλαίσιο μιας επιδότησης που χορηγείται στον Sharon Stocker, ανώτερο επιστημονικό συνεργάτη των κλασικών του Πανεπιστημίου του Cincinnati, για τη στήριξη των ανασκαφών της Πύλου . Η Προκαταρκτική έρευνα για το έργο της κ. Egan επίσης, πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη . της Ione Μυλωνάς Shear με υποτροφία από την Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα το 2010 – 11 – Πανεπιστήμιο του Cincinnati
ΠΗΓΗ: Αρχαιογνώμων
