.widget.ContactForm { display: none; }

Επικοινωνία

Όνομα

Ηλεκτρονικό ταχυδρομείο *

Μήνυμα *

Δευτέρα 25 Σεπτεμβρίου 2017

Βασιλικό: Οι θολωτοί τάφοι


Στο Βασιλικό στην θέση Ξερόβρυση εντοπίζετε ένας θολωτός τάφος που έχει ανασκαφεί και κατά πάσα πιθανότητα ένας δεύτερος, ανεξερεύνητος, σε κοντινή απόσταση.


Πρόσβαση:
Διασχίζοντας το Βασιλικό με κατεύθυνση ανατολικά και πριν περάσουμε τις σιδηροδρομικές γραμμές στρίβουμε δεξιά σε ένα μονοπάτι και το ακολουθούμε μέχρι το σημείο που αρχίζει να απομακρύνετε από τις γραμμές. Συνεχίζουμε δίπλα από τις γραμμές περνώντας τους δείκτες με αρίθμηση 9.6, 9.4 και 9.2. Στο σημείο αυτό υπάρχει ένας παλιός σηματοδότης. Ο θολωτός τάφος βρίσκεται 10 μέτρα στα ανατολικά.

Ανασκαφή:
Ο Θολωτός τάφος ανασκάφηκε από τον Valmin σε περίπου 18 ημέρες το 1927.


Αρχιτεκτονική:
Τα σωζόμενα μέρη του τοιχώματος του θαλάμου έφταναν 2,75μ., ενώ η διάμετρος ήταν 6,5 μέτρα.
Η κατασκευή είναι από επίπεδες πέτρες, με το Valmin να σημειώνει μεγαλύτερες πέτρες προς τα κάτω και μιά γενική τραχύτητα στην κατασκευή.
Μεγαλύτερες πλάκες σημειώνονται στο επίπεδο του δαπέδου. Οι τοίχοι διέφεραν σε πάχος: από 80 εκατοστά στο κάτω μέρος μέχρι 1,25μ. στο υψηλότερο σημείο. Το ανώφλι αποτελούνταν από δύο πλάκες η καθεμία περίπου 2μ.Χ 1,3μ.Χ 30εκ.
Ο τοίχος φραγής του τάφου φαίνεται να είχε όλο το μήκος του στομίου, αλλά δεν έφτανε μέχρι το δάπεδο από το οποία απείχε 50εκ., ούτε έφτασε στο επίπεδο του ανωφλίου, αλλά ήταν περίπου 60εκ. έως 1μ. κάτω από αυτό.
Το στόμιο έχει 2,75 μέτρα μήκος, ύψος 2,05 μέτρα, πλάτος 98 εκατοστά στο εξωτερικό και 52 εκατοστά πλάτος στην θάλαμο. Η στενότητα αυτή αποδίδεται από την Valmin σε σεισμική δραστηριότητα και επισημαίνει ότι είναι πιο στενός προς τον πυθμένα παρά προς την κορυφή, κάτι που θα ήταν το πιό συνηθισμένο. Τα χαμηλότερα τμήματα του στομίου αναφέρονται ότι ήταν μεγάλα και η κατασκευή καλή.
Ο δρόμος, που έχει κατεύθυνση κατά μήκος της πλαγιάς και όχι κάθετα σε αυτήν, δεν ανασκάφηκε εντελώς λόγω της σιδηροδρομικής γραμμής. Ο Valmin υπολογίζει το μήκος του σε 12 έως 15 μέτρα και σημειώνει ότι οι τοίχοι έπρεπε να συγκρατηθούν στο τέλος του στομίου. Αυτή η στήριξη πήρε τη μορφή απλού τοίχο αντιστήριξης, μήκους 3,4μ., και στηριγμένο στα τοιχώματα του στομίου, αφαιρώντας έτσι το επίδραση των παραστατών.
Θεωρήθηκε ότι υπάρχει μια μεγάλη κοιλότητα μήκους 3 μέτρων και βάθους 60 εκατοστών στο δάπεδο της θόλου. Στον τοίχο 2,75μ στα δεξιά της εισόδου υπήρχε κόγχη, 1,15μ. πάνω από το δάπεδο. Η κόγχη αυτή είχε ύψος 75εκ., βάθος 1,5μ. και πλάτος 70εκ. στην θόλο και 40εκ. εσωτερικά.
Η κόγχη είχε ανώφλι μήκους 2,25μ. και ήταν καλυμμένη με έναν πρόχειρο τοίχο.


Ευρήματα:

Το Μυκηναϊκό υλικό που βρέθηκε κάτω από τον τοίχο φραγής του στομίου φανερώνει πως αυτός προστέθηκε αργότερα (στην ελληνιστική περίοδο, σύμφωνα με τον ανασκαφέα).Το δάπεδο της θόλου και ο λάκκος που υπήρχε εκεί βρέθηκαν άδεια, αλλά στην κόγχη του τοίχου υπήρχε στρώμα χώματος πάχους 20εκ. όπου υπήρχαν διασκορπισμένα ανθρώπινα οστά (ενδεχομένως καμένα). Ο προ πυθμένας στο πάτωμα ήταν άδειος, αλλά η θέση στον τοίχο περιείχε ένα στρώμα γης 20 εκατοστά βαθιά, στο οποίο υπήρχαν  θραύσματα ανθρώπινων οστών σε διαταραχή.
Όστρακα που ανήκαν σε πιθαμφορέα ανακτορικού τύπου βρέθηκαν διασκορπισμένα λίγο πάνω από το δάπεδο (αλλά και στο στόμιο, κάτω από το τοίχος).  Άλλα ευρήματα σε αυτό το επίπεδο που αποτελούνταν από οστών ζώων και πουλιών υποδηλώνουν έντονη μεταμυκηναϊκή χρήση. Ο ανασκαφέας σημειώνει ότι δεν βρέθηκε κανένα κομμάτι από κόσμημα.


Χρονολόγηση:
Ο πιθαμφορέας ανακτορικού τύπου χρονολογεί  τον τάφο στην ΥΕIIA περίοδο. Κάποια ακόμα αποτμήματα αγγείων που βρέθηκαν δηλώνουν ότι ο τάφος ήταν σε χρήση μέχρι και την ΥΕΙΙΙ περίοδο. Ο τάφος επαναχρησιμοποιήθηκε κατά την ιστορική περίοδο.

Σημερινή κατάσταση:
Ο θολωτός τάφος ουδέποτε προστατεύτηκε με αποτέλεσμα να λεηλατηθεί εντελώς, προφανώς για οικοδομικό υλικό. Σήμερα ο τάφος θυμίζει απλά μια μεγάλη τρύπα στο έδαφος, αν και σε μερικά σημεία είναι ακόμα ορατά κάποια τμήματα των τοιχών.


Ο δεύτερος θολωτός τάφος:
Σχετικά με την θέση του τύμβου όπου κατά πάσα πιθανότητα βρίσκεται ο δεύτερος θολωτός τάφος επικρατεί μιά μικρή σύγχυση αφού αναφέρετε ότι είναι 250μ. βορειοδυτικά, 250μ. νοτιοδυτικά ή και 150μ. νοτιοανατολικά του θολωτού τάφου 1. Στον δεύτερο τύμβο ο Valmin αναφέρει ότι εντόπισε "τοίχους χτισμένους από μεγάλες πλάκες".

Η θέση του Θολωτού τάφου 1
Decimal: 37.251504° N 21.907971° E
DMS: 37° 15' 5.414" N 21° 54' 28.696" E
W3W: overtaken.thrusters.derails
UTM: 34 S 580522 m E 4123159 m N
GGRS87: 314314 4124536
Accuracy: Exact
Elevation: 122 m. 400.26248 feet
Region: Messenia


Βιβλιογραφία:
1. Valmin (1928)
2. Boyd [1999]: Boyd, Michael John. Middle Helladic and Early Mycenaean Mortuary Customs in the Southern and Western Peloponnese. University of Edinborough. Scotland. 1999. '38 Vasiliko: Xerovrisi', 658.
3. Messenia I: McDonald, William A. and Richard Hope Simpson. 1961. Prehistoric Habitation in Southwestern Peloponnese. American Journal of Archaeology. Vol.65, No.3 (Jul., 1961), pp. 221-260. '28. Xerovrisi (Vasiliko), 234.
4. Pelon [1976]: Pelon, Olivier. Tholoi, tumuli et cercles funéraires; Recherches sur les monuments funéraires de plan circulaire dan l'Égée de l'Âge du Bronze (IIIe at IIe millénaires av. J.-C). Bibliothèques de l'École française d'Athènes et de Rome- Série Athènes,229.1976.'27. Vassiliko, 217.
5. Simpson [2014]: Simpson, Richard Hope. Mycenaean Messenia and the Kingdom of Pylos. Philadelphia:Instap Academic Press, 2014. 978-1-931534-75-8. 'Vasiliko: Xerovrysi', 28.
6. Hope Simpson & Dickinson (1979,173).
7. Simpson [1981]: Simpson, Richard Hope. Mycenaean Greece. Park Ridge, New Jersey: Noyes Press, 1981. 'F 221 Vasiliko: Xerovrysi', 139.
8. Zavadil [2012]: Zavadil, Michaela. Monumenta: Studien zu mittel- und späthelladischen Gräbern in Messenien. Wien:Osterreichische Akademie der Wissenschaften Philosophisch-Historische Klasse Denkschriften. 2012. 'VASILIKO/XEROVRYSI (EP. TRIPHYLIAS)', 581.

Πηγές:
-Michael John Boyd: "Middle helladic and early Mycenaean mortuary customs in the southern and western Peloponnese"
-Mycenaean Atlas Project



Printfriendly